بنابراین و با توجه به فرسوده بودن بافت پیرامون حرم مطهر رضوی و وجود صدها مشکل و نارسایی‌هایی همچون بناهای فرسوده و متروکه، کوچه‌های تنگ و باریک، کمبود شدید مراکز اقامتی مناسب و ارزان‌قیمت، نبود امکانات خدماتی، رفاهی، بهداشتی و معضلات اجتماعی؛ طرح نوسازی این بافت با مساحت360هکتار در سال ۱۳۷0آغاز شد. در سال‌های اولیه اجرا طرح با پیشرفت مناسبی روبه‌رو شد اما طی سال‌های اخیر روند اجرایی بسیار کند شده و این روزها طرح توسعه اطراف حرم مطهر امام رضا(ع) در مشهد با گذشت 22سال از آغاز اجرای آن نه‌تنها به دلایل متعددی ازجمله کمبود اعتبار از پیشرفت قابل‌قبولی برخوردار نیست بلکه ساخت‌وسازهای بی‌رویه و سلیقه‌ای و بلندمرتبه‌سازی که منطبق با هویت مذهبی و معنوی این شهر منطبق نیست به حریم بصری و منظری حرم مطهر خدشه وارد کرده و با انتقاداتی همراه شده است؛ بلندمرتبه‌سازی‌هایی که ثبت جهانی حرم مطهر را به‌عنوان یک اثر تاریخی، غیرممکن کرده است.
عباس‌زاده، معاون میراث فرهنگی و گردشگری استان خراسان رضوی در این رابطه می‌گوید: بنای اصلی و گنبد حرم مطهر و چندین مجموعه اطراف آن که شامل مسجد گوهرشاد و چندین مدرسه می‌شود، حدود 80سال پیش به ثبت ملی رسیده‌اند. وی می‌افزاید: هر چند بنای اصلی حرم متعلق به قرن چهارم هجری و تزیینات و طلاکاری گنبد و بنا مربوط به دوره صفوی است و به همین دلیل بنا دارای ارزش معماری، تاریخی و فرهنگی فراوانی است اما بنای اصلی حرم به‌عنوان یک مجموعه معنوی زیارتی که سالانه میلیون‌ها زائر را به سوی خود جذب می‌کند نیز قابلیت ثبت در فهرست آثار جهانی را دارد.
اختلال در فرهنگ سلام
در گذشته در شهر مقدس مشهد، فرهنگی به نام فرهنگ سلام وجود داشت و مردم شهر از هر نقطه و خیابانی می‌ایستادند گنبد حرم رضوی را می‌دیدند و به امام هشتم سلام و ادای احترام می‌کردند، اما امروزه دیگر چنین امکانی وجود ندارد. یکی از زائران حرم امام رضا‌ع می‌گوید: هتل‌هایی که در مسیر حرم ساخته شده‌اند، زشت، مرتفع و بدون زیبایی‌های معماری ایرانی ـ اسلامی هستند و چشم‌انداز حرم را از بین برده‌اند. وی ادامه می‌دهد: این اشتباهات دیگر قابل جبران نیست و نمی‌شود دست به تخریب این ساخت و سازها زد اما شاید بتوان به‌گونه‌ای دیگر و از طریق نماسازی اسلامی ـ ایرانی این هتل‌ها و مجتمع‌های ساخته شده در‌صدد جبران این اشتباه برآمد. عباس‌زاده، معاون میراث فرهنگی و گردشگری استان خراسان رضوی نیز می‌گوید: ساخت و سازهای بی‌رویه و غیراصولی اطراف حرم که مغایر با شرایط و ضوابط یونسکو برای ثبت جهانی است، مانع بزرگ تحقق این امر است.
اختلاف در میزان بودجه مورد نیاز
طرح بازسازی بافت فرسوده اطراف حرم مطهر تاکنون به سرانجامی نرسیده و تنها حدود 50درصد پیشرفت داشته است. شهردار مشهد درباره طرح بازسازی بافت فرسوده اطراف حرم مطهر عنوان می‌کند: پیشرفت پروژه‌های نوسازی بافت فرسوده مشهد براساس برنامه زمانبندی، انجام نشده است. سیدمحمد پژمان علت عمده تأخیر در اجرای این پروژه‌ها را تأمین نشدن منابع مالی مورد نیاز برای آن عنوان می‌کند و می‌افزاید: هرچند در تأمین اعتبارات مورد نیاز این پروژه‌ها بر منابع دولتی متمرکز نبوده‌ایم اما استفاده از کمک‌های مردمی، تسهیلات بانک‌ها و سایر موارد در این زمینه هم نیازمند حمایت بیشتر دولت است. وی ادامه می‌دهد: تاکنون حدود 30هزار میلیارد ریال، در مدت 15سال در این طرح هزینه شده و حدود 80هزار میلیارد ریال دیگر نیز مورد نیاز است.
سخنگوی سازمان مجری طرح بهسازی و نوسازی بافت پیرامون حرم مطهر رضوی نیز می‌گوید: مابقی بودجه پیش‌بینی شده و مورد نیاز طرح، تقریباً 5هزار و 200میلیارد تومان است که باید برای تأمین آن برنامه‌ریزی مناسبی شود که در این رابطه حمایت‌های قانونی و مالی دولت از طرح و احیای بافت‌های فرسوده و رفع موانع موجود درخصوص وجود پلاک‌های متفرق و ثبت شده میراث فرهنگی ضروری است. رشید اضافه می‌کند: تعامل و همکاری بیشتر ساکنان بافت با طرح و ایجاد مدیریت واحد شهری و حضور پررنگ دیگر سازمان‌های مرتبط با پروژه‌های خدماتی نظیر شرکت آبفا، برق، گاز و... در روند اجرای این طرح ملی مؤثر خواهد بود. او مهم‌ترین مشکلات پیش روی طرح را نبود امکان اخذ تسهیلات توسط سرمایه‌گذاران در پروژه‌های طرح می‌داند و می‌گوید: در کنار آن وجود مشکلات در تملک و آزادسازی املاک واقع در محدوده طرح و محل اجرای پروژه‌ها کار را محدود کرده است. گفتنی است آیت‌الله علم‌الهدی امام جمعه مشهد هم به فارس گفت: دولت یازدهم باید به وضعیت نابسامان بافت فرسوده اطراف حرم رضوی رسیدگی کند.به هر ترتیب کارشناسان، انبوه جمعیت زائر از یک سو و ایجاد بحران ترافیک به‌دلیل مسدود شدن گلوگاه‌ها و اجرای نیمه‌کاره و ناقص طرح را از دیگر معضلات این طرح عنوان می‌کنند.
